Olejek CBD. Kolejna marketingowa ściema? Opis pod filmem

Miniaturka pochodzi z domeny Pixabay. Licencja: CC0 (Creative Commons Zero). Nie wymaga przypisania.

Olejek CBD jest mieszaniną związków fenolowych, terpenowych, fitokannabinoidów, standaryzowanych na zawartość kannabidiolu (CBD 5%, 10%, 15%, 20%, 50%) o zawartości delta-9-THC nie większej niż 0,2%. Sprzedawany jako suplement diety, nie jest lekiem ziołowym. Na wolnym rynku często fałszowany.

Cena olejku CBD nie jest podyktowana potwierdzoną skutecznością w leczeniu różnych chorób, ale raczej wynika z marketingu oraz kosztów wytwarzania, na które składa się głównie uprawa konopii, oznaczanie CBD i metali ciężkich wysokospecjalistyczną aparaturą (chromatograf GC) oraz ekstrakcja SFE CO2.

CBD w badaniach klinicznych (ukończona III faza badań) wykazuje umiarkowaną skuteczność (50-60% vs. 10-20% placebo) w leczeniu lekoopornej padaczki u dzieci (zespół Dravet i Lennoxa-Gastauta), a także łagodzeniu bólu neuropatycznego u chorych na stwardnienie rozsiane i jako lek sierocy (orphan drug) w zamartwicy okołoporodowej. Poza tym nieuregulowane stosowanie CBD obejmuje wiele różnych schorzeń. Należy zwrócić uwagę, że CBD jako lek stosuje się w połączeniu z innymi metodami leczenia i lekami stosowanymi do tej pory w leczeniu ww. schorzeń, a nie jako samodzielny produkt leczniczy.

Istnieją tylko pojedyncze, przedkliniczne badania na liniach komórkowych (in vitro), zwierzętach (in vivo) i ludziach (małe grupy), wskazujące na potencjalną korzyść ze stosowania CBD w zaburzeniach i chorobach psychiatrycznych, przewlekłych zespołach bólowych, uzależnieniu od nikotyny, nowotworach, schizofrenii, chorobie Parkinsona, chorobach autoimmunologicznych. Jednak dawki stosowane w badaniach zwykle są dużo większe niż w olejkach CBD (100-1600 mg CBD/dobę vs. 10-20 mg/dobę). Plejotropizm działania CBD może warunkować wpływ na wiele procesów metabolicznych i chorób, jednak również powodować nieprzewidziane działania niepożądane, zwłaszcza w większych dawkach. Niemniej jednak CBD nie jest klasyfikowany jako substancja niebezpieczna nawet w dawce 20-30 mg/kg m.c. W badaniach klinicznych obserwowano brak apetytu, biegunkę, rozdrażnienie, senność, zaburzenia koncentracji, zależne od dawki.

UWAGA! CBD nie działa jak THC. O ile THC jest agonistą receptorów CB1 i CB2, a jego działanie najbardziej odpowiada endogennym kannabinoidom, o tyle CBD jest antagonistą CB1, odwrotnym agonistą CB2, modulatorem allosterycznym receptorów opioidowych mi i delta, modulatorem receptorów dla adenozyny, glicyny i 5-HT1A, inhibitorem FAAH (przedłuża działanie anandamidu). Może wykazywać nawet efekt przeciwstawny do THC. Ponadto działa na receptory VR1 (receptory dla wanilinoidów), z czym wiąże się efekt przeciwbólowy. Niestety, ale w większych dawkach wpływa na metabolizm leków poprzez cytochrom P--450, zwłaszcza CYP2D6 i CYP3A4.

UWAGA! Medyczna marihuana dostępna w aptece (koszt około 65 zł za g) ma inną formę (lek ziołowy - suszone żeńskie kwiatostany konopii) i zawiera około 19% THC : 1% CBD. To głównie THC, a nie CBD jest odpowiedzialny za działanie lecznicze w medycznej marihuanie! Odpowiednikiem THC (legalnym) jest prawdopodobnie honokiol i magnolol, jednak trudno dostępny w postaci czystych preparatów.

Stosowanie olejku CBD w leczeniu wielu schorzeń jest często działaniem niewynikającym z aktualnej wiedzy medycznej (EBM). Cudowne wręcz właściwości przypisywane CBD nie znajdują potwierdzenia w wynikach badań, które często są niespójne, obarczone dużym ryzykiem biasu.

Piśmiennictwo:
1. NCBI. PubChem Compound Database
2. Bisogno, T., et al., Molecular targets for cannabidiol and its synthetic analogues: effect on vanilloid VR1 receptors and on the cellular uptake and enzymatic hydrolysis of anandamide. British Journal of Pharmacology, 2001. 134(4): p. 845-852.
2. Mechoulam, R. and L. Hanus, Cannabidiol: an overview of some chemical and pharmacological aspects. Part I: chemical aspects. Chem Phys Lipids, 2002. 121(1-2): p. 35-43.
3. Russo, E.B., Cannabidiol Claims and Misconceptions. Trends in pharmacological sciences, 2017. 38(3): p. 198-201.
4. Fasinu, P.S., et al., Current Status and Prospects for Cannabidiol Preparations as New Therapeutic Agents. Pharmacotherapy, 2016. 36(7): p. 781-96.
5. Devinsky, O., et al., Cannabidiol: Pharmacology and potential therapeutic role in epilepsy and other neuropsychiatric disorders. Epilepsia, 2014. 55(6): p. 791-802.
6. Devinsky, O., et al., Cannabidiol in patients with treatment-resistant epilepsy: an open-label interventional trial. The Lancet Neurology, 2016. 15(3): p. 270-278.
7. Devinsky, O., et al., Trial of Cannabidiol for Drug-Resistant Seizures in the Dravet Syndrome. New England Journal of Medicine, 2017. 376(21): p. 2011-2020.
8. Pisanti, S., et al., Cannabidiol: State of the art and new challenges for therapeutic applications. Pharmacol Ther, 2017. 175: p. 133-150.
9. Cannabidiol (CBD). Pre-Review Report. Agenda Item 5.2. Geneva, 2017.